ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ

Δρόμοι… νέοι στον Αναγνωστάκη

Ανοικείωση είναι ένας όρος που χρησιμοποιούν συχνά οι φιλόλογοι όταν μιλούν για το έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη, θέλοντας να αναπαραστήσουν λεκτικά το σύμπαν του «μεγάλου ειρωνικού», του ποιητή της πληγωμένης εφηβικής και μετεφηβικής γενιάς της Κατοχής.

“Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει

όμως εγώ δεν παραδέχτηκα την ήττα

έβλεπα τώρα πόσα κρυμμένα τιμαλφή έπρεπε να σώσω

πόσες φωλιές νερού να συντηρήσω μέσα στις φλόγες.”

Από την ανοικείωση στην οικειότητα» θα μπορούσε να είναι ο εναλλακτικός τίτλος της μεγάλης έκθεσης  στο Ίδρυμα της Βουλής. Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία με την ονομασία «Το θέμα είναι τώρα τι λες» που επισκέφτηκαν οι μαθητές  της Β και Γ΄ τάξης που παρακολουθούν μαθήματα Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού  τη Δευτέρα  22 Οκτωβρίου 2018.. Πρόκειται για ένα μεγάλο πανόραμα του στίγματος του Μανόλη Αναγνωστάκη, αλλά και της ζωής του, από τα παιδικά του χρόνια έως τον θάνατό του (1925-2005). Έντεκα ενότητες, κάθε μία από τις οποίες αντιστοιχεί σε μία ποιητική συλλογή, κτίζουν την αφήγηση του βίου και του έργου του Μανόλη Αναγνωστάκη και επιχειρούν να αναδείξουν το αποτύπωμά του, πρωτίστως στο πεδίο της ποίησης και του πολιτισμού· συνάμα όμως και σε εκείνο της πολιτικής συμμετοχής και της κοινωνικής παρουσίας. Συστήνουν, με άλλα λόγια, την ποιητική και πολιτική ηθική του Αναγνωστάκη.

Ποιήματα, κριτικά δοκίμια, άρθρα, χειρόγραφα, προσωπικά αντικείμενα και οπτικοακουστικά τεκμήρια, τα οποία προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του ποιητή – όπως το ταξινόμησε ο γιος του, ο Ανέστης – αλλά και από τις συλλογές του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Μουσείου Μπενάκη, των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και του Αρχείου της ΕΡΤ, μας ταξιδεύουν στους σταθμούς της προσωπικής και συλλογικής πορείας του Μανόλη Αναγνωστάκη, όπως αυτή διαμορφώθηκε δυναμικά μέσα στις πολιτικές, τις κοινωνικές και τις πνευματικές συγκρούσεις των χρόνων 1940-1974, καθώς και στη μεταπολιτευτική περίοδο.

Επανέρχονται βιβλία της παιδικής βιβλιοθήκης του, ένα σώμα κειμένων που περιλαμβάνει Καρκαβίτσα, Παλαμά, Ξενόπουλο, Παπαντωνίου, ενώ παρουσιάζονται όλα τα τεύχη της «Νέας Εστίας» που διέθετε, αλλά και εκείνα της «Κριτικής» που διηύθυνε στα τέλη του ’50 και τις αρχές του ’60. Χειρόγραφα, προσωπικά αντικείμενα, υπογεγραμμένα αντίτυπα συγχρόνων του ποιητών και πεζογράφων, παλαιές εκδόσεις του Ρίλκε, του Ρεμπό, του Θεοτοκά, του Βενέζη, φωτογραφίες από διάφορες φάσεις της ζωής του, από τη Θεσσαλονίκη, τα περιοδικά που διάβαζε και εκείνα στα οποία έγραφε («Λεύτερα νιάτα», «Φοιτητής», «Νέα Γενιά»).Ο Αναγνωστάκης ήταν παρών σε όλες τις φάσεις της ζωής του…. .και καθρέφτης της ζωής και των προβληματισμών  εκείνων των χρόνων…..  Κι ενώ η Κατοχή, ο Εμφύλιος και η δικτατορία είναι, ασφαλώς, οι τρεις μεγάλες περίοδοι-σταθμοί στη ζωή του Μανόλη Αναγνωστάκη, οι μαθητές είχαν  την ευκαιρία να εμβαθύνουν το έργο του ποιητή έξω από την τάξη αφού η παρουσίαση του έργου του έκανε αισθητή την παρουσία του  και να βιώσουν μέσα από το έργο του  μηνύματα ζωής.

«Κι εγώ που ’χω μια ψυχή παιδική και δειλή/ Που δε θέλει τίποτ’ άλλο να ξέρει απ’ την αγάπη……..

Την επίσκεψη στη Βουλή διοργάνωσαν οι καθηγήτριες  Ευσταθίου Μύρα και Μοιρασγέτη Ελένη.